Urządzenia Westermo oferowane przez Tekniska Polska zostały wykorzystywane jako podstawa łączności w systemie ochrony zwierząt UOZ-1 zapobiegającym kolizjom pociągów ze zwierzętami.

Zwierzęta już dawno przyzwyczaiły się do hałasu wytwarzanych przez pociągi i od przyjmują je jako stały element środowiska. Stwarza to duże niebezpieczeństwo zarówno dla nich jak i jadących z dużą prędkością pociągów. Próbując rozwiązać ten problem stosowano wiele metod takich jak np. siatki jako odgrodzenie torowiska od ciągu komunikacyjnych zwierząt oraz budowę nadziemnych przejść dla zwierząt. Takie rozwiązania powodowały jednak likwidację naturalnych szlaków zwierząt, prowadzącą do defragmentacji i degradacji środowiska naturalnego, co było największą wadą takich rozwiązań.

Bardzo nowoczesne, a zarazem niezwykle skuteczne i nowatorskie w skali światowej rozwiązanie opracowali polscy naukowcy i inżynierowie. System ochrony zwierząt UOZ-1 powstał w Przedsiębiorstwie Wdrożeniowo-Produkcyjnym „NEEL” Sp. z.o.o., z Warszawy we współpracy z Instytutem Badawczym Leśnictwa w Warszawie oraz Bombardier Transportation (ZWUS) Polska Sp. z o.o. z Katowic, min. na urządzeniach Westermo oferowanych przez Tekniska Polska Sp. z o.o. z Gliwic.

Po raz pierwszy w Polsce system został zainstalowany przy modernizacji linii kolejowej E20 pomiędzy Mińskiem Mazowieckim a Siedlcami. Sposób działania urządzenia wydaje się niezwykle prosty. Zamontowane przy torach urządzenia UOZ-1 emitują sygnały akustyczne tuż przed i w trakcie przejazdu pociągu. Zwierzęta (chodzi tu o duże ssaki takie jak łoś, jeleń, sarna, dzik itp.) odbierają je jako zagrożenie i oddalają się od torowiska. Są to naturalne dźwięki występujące w przyrodzie w zakresie wyzwalania mechanizmów lękowych u zwierząt. Po przejeździe pociągu i zakończeniu emisji dźwięków zwierzęta powracają w pobliże torowiska, by dalej paść się lub kontynuować przechodzenie na drugą stronę torów, co oznacza praktyczny brak efektu barierowego. W praktyce działanie systemu jest bardzo skomplikowane, a aktualny stan techniki jest efektem wieloletnich żmudnych prac badawczych i doświadczalnych.

UOZ-1 instalowane są przy torze kolejowym w miejscach stałych tras przemieszczania się zwierząt. Są to samodzielnie pracujące jednostki wyposażone w zasilacze sieciowe, elektronikę sterującą oraz głowice z przetwornikami akustycznymi emitujące sekwencje dźwiękowe stanowiące tzw. „atrapę bodźców kluczowych”, czyli sygnałów uruchamiających uwarunkowane genetycznie reakcje lękowe zwierzęcia.

„Niezbędne informacje, dotyczące stanu wybranych elementów struktury przekazywane są przy pomocy sieci Ethernet do sterownika, zlokalizowanego na stacji, w module diagnostyczno – sterującym MDS-UOZ-SPS. Moduł ten zawiera przemysłowy adapter Ethernet 10/100 Base T/RS typu EDW-100 firmy Westermo umożliwiający przejście z protokółu sieciowego na standard RS-485. Telegramy przekazywane są z szybkością transmisji 9600 bit/s. Moduł zawiera także terminal obsługowy (Ekran Dotykowy) umożliwiający bezpośrednie wysyłanie komend do każdego urządzenia przytorowego.” – mówi Marek Stolarski, Prezes firmy „Neel” Sp. z.o.o.,

„Po dokonaniu analizy danych, otrzymanych ze stacji oraz ustaleniu lokalizacji i prędkości zbliżającego się pojazdu, sterownik stacyjny przesyła wyniki do sterowników kontenerowych za pomocą łącza, wykorzystującego dwuprzewodowe modemy kablowe TD-29 firmy Westermo. Transmisja danych odbywa się pomiędzy wszystkimi dołączonymi urządzeniami (w topologii wielopunktowej) z prędkością 2400 bit/s.

Odebranie telegramu przez sterownik kontenerowy powoduje:

• wyznaczenie wymaganego czasu opóźnienia,
• określenie rodzaju zastosowanej dla najbliższego przejazdu, sekwencji ostrzegawczej,
• określenie poziomu generowanego dźwięku w zależności od warunków otoczenia, oraz wyznaczenie okresu aktywności urządzenia przytorowego.”

System UOZ-1 działa na PKP od zimy 2003/2004 roku. W wersji aktualnie montowanej na modernizowanych liniach kolejowych E65 Warszawa – Gdańsk oraz E30 Legnica – Węgliniec, system prezentuje najwyższy poziom techniki i niezawodności działania. Nowatorskie podejście do metodyki działania systemu pozwoliło w pełni osiągnąć zamierzony efekt, czyli bardzo wysoką skuteczność, przy minimalizacji efektu barierowego oraz praktycznie zerowej habituacji (zjawisko przyzwyczajania się zwierząt do wielokrotnie powtarzających się bodźców). – konstatuje Prezes Neel’a Marek Stolarski.